یک سرد خانه گوشت متشکل از یک ساختمان با چندین بخش واطاق برای نگهداری گوشت که یک ماده غذائی فساد پذیر است تشکیل شده ا ست این ساختمان باید بنحوی باشد که بتواند گوشت رادربهترین شرایط ( برودت) ورطوبت نسبی حفظ ونگهداری نماید.
اطاقهای سردخانه می بایستی برای جلوگیری از ورودگرمای بیرون عایق بندی شوند ضمن اینکه ازتهویه وهوای مناسب نیز برخوردار باشند.
درسردخانه گوشت محصولات گوشتی مانند لاشه ها، گوشت قطعه شده ویا گوشت بی استخوان شده دارد آن نگهداری می کنند وبرودت را درسطوح مختلف (منجمد کردن، خنک کردن ) تنظیم می کنند.
اینگونه انبارهای خاص مکمل کشتارگاههای بوده وشاید بتوان گفت که انجماد بموقع قدم مهمی در فرآیند تولید، توزیع زنجیره سرما¹ محسوب می گردد.
گوشت به تنهائی یک ارگانیزم زنده نمی باشد. بلکه باعث فعال نمودن آنریم اندوژنیک² می گردد ونیز موجب می شود تا بافت ماهیچه ها رشد نموده ترد وحساس شده ویک طعم خاصی پیدا کند . این فرآیند بوسیله سرما کند شده ویابه تاثیر می افتد.
1- Coea chain 2-En dogonic enzymatic
با توجه به ترکیب شیمیائی گوشت که سرشاراز پروئتین ها،لیپدهاوآب می باشد لذایک محیط مساعدی برای رشد میکرو اورگانیزم است لپید های گوشت میل بسیار زیاد وحساسیت خاصی نسبت به ترکیب با اکسیژن هوا دارند.
سالم بودن حیوان چه قبل از کشتار وچه بعدازآن ونیز کشتار بهداشتی دام موجب می شود تا گوشت سالم باقی بماند .
اما در هرحال بدنبال کشتار حیوان وعملیات پوست کنی وگرفتن زوائد دام درکشتار گاه ناچارا" مقداری آلودگی میکروبی در عمق یا عموما" درسطح گوشت ایجاد می گردد.این آلودگی از طریق تماس وبرخورد لوازم وافراد کشتارگاهی ،دست ویا لباس آلوده افراد علیرغم وقت واحتیاطی که بعمل می آید در گوشت ایجاد شود.
رشد میکروارگانیزم ها بستگی به درجه حرارت مراحل عمل آوری گوشت دارد برای اجتناب از آن ضروری است تادرجه حرارت گوشت کاهش یافته وخصوصا" پس از کشتار و پوست کنی .دمای روی سطح گوشت بلافاصله تقلیل یابد.
بنابراین کاهش دمای گوشت باید درخود کشتارگاهها صورت گیرد لذاعملیات اولیه سرد یا خنگ کردن گوشت یک قدم بسیار مهم درتولید ونگهداری گوشت می باشد.
گوشت دراثر تبخیر سطحی وزن خود را از دست میدهد این موضوع به عوامل مختلفی از جمله دما ورطوبت نسبی میان گوشت ومحیط نگهداری آن بستگی دارد پس از عملیات کشتار وپوشت کنی حیوان قسمت های محتلفی ازآن جدا می شود که هرکدام مصرف خاص خودش را دارد. قسمت عمده یک لاشه از ماهیچه استخوان،جربی وبافت پیوندی تشیکل یافته است ، قسمتی از محتویات شکم حیوان خوراکی بوده واجزاء دیگرآن مانند بعضی ازغدد مصارف داروئی دارند . قسمت های مختلف دامی که کشتار شده باید هرکدام با توجه به استعداد وقابلیت آنها درمقابل رشد میکروب ها در شرایط ودرجه حرارت مخصوصی از سرماقرار گیرند.
ضمن اینکه هرقسمت درمقابل اثردماوخطرازدست دادن آب بایکدیگر تفاوت دارند.
برای جلوگیری وکاهش فرآیند فسادپذیری گوشت وجلوگیری ازرشد میکروب ها باید لاشه هاراپس از کشتاروانجام مراحل پوست کنی بلافاصله خنک نموده وآن راتاهنگامی که برای مراحل مصرف آماده می شود نگهداری نمود.
خنک نمودن گوشت یک عمل اساسی است وباید بوسیله سرما دمای گوشت راسریعا"کاهش داد.این عمل باید دریک اطاق سرد که دارای جریان هوا شدید ودرحال گردش می باشد صورت پذیرد سردنمودن سریع سطح گوشت نه تنها موجب جلوگیری ازفعالیت میکروب های سطحی گوشت می شودبلکه کاهش دما باعث می شود تاگوشت وزن کمتری ازدست دادن وضمنا" بعلت عدم ترکیب هموگلوبین ؟ گوشت با اکسیزن هوا گوشت رنگ طبیعی خود را بهتر حفظ کند.
برای خنک کردن اولیه گوشت سیستم های مختلفی به کارگرفته می شود که وزش هوا خنک از معمول ترین آنهااست اطاق هایی که درآن گوشت خنک می شود بایستی از دمای پائین برخوردار بودده: هوا با سرعت وبه خوبی درآن گردش داشته رطوبت نسبی بالایی داشته وقدرت سردکنندگی آن زیاد باشد دمای هوای اطاقی که مخصوص خنک نمودن گوشت می باشد باید درحدود صفر درجه سانتی گراد بوده ونباید به منهای یک درجه زیرصفر (ﹾ1-)برسد زیرا به سطح گوشت صدمه خواهد زد.
سرعت گردش برای رعایت متوسط از (ﹾ25/0) تا 3 متر برثانیه است درهرحال برای رعایت شرایط اقتصادی می تواند از 75/0 تا 5/1 متر درثانیه را پذیرفت جریان گردش هوا بیشتر درقسمت بالای لاشه های می باشد افزایش سرعت هوا موجب کاهش زمان درمرحله سردشدن می گردد اما این کاهش حدی دارد.
وازآن حد که بیشتر شودفشاروارد شده برپروانه ها فن ها مصرف را افزایش داده ودر نتیجه هزینه ها را نیز بیشتر خواهد کرد از طرفی بیشتر کردن سرعت گردش هوا موجب از دست دادن وزن بیشتر گوشت می گردد.
رطوبت نسیی نیز درخلال خنک کردن گوشت بایددرحد مناسبی حفظ شده تااز کاهش وزن اضافی گوشت جلوگیری نماید . رطوبیت نسبی که پیشنهاد می شود بین 90 الی 95درصداست گرچه کنترل این عامل بسیار مشکل است.
خنک کردن اولیه هنگامی کامل است که گرم ترین نقطه لاشه به 7 درجه سانتی گراد بالای صفر برسد (برای محتویات داخلی شکم ودل وچگر6درجه سانتی گراد)این دما باید در 16 الی 24 ساعت برای لاشه دام های کوچک وکمتراز 48 ساعت برای رشد دام های بزرگ مهیا شود .
( معیار اندازه گیری درمحل ران عقب لاشه است )
مسلما" میانگین سطح دما درتمام نقاط لاشه یکسان نبوده وکمتر می باشد رساندن دمای سطح لاشه به صفر درجه سانتی گراددرخلال4ساعت ازجهت جلوگیری از رشد میکروبها بسیارمهم است.
خنک کردن سریع لاشه مشکلاتی دارد . بنابراین بهتراست که این کاربموقع ودرمدتی که تعیین می شود سرد گردد. خنک کردن گوشت گاووگوسفند درهنگامی می باید صورت گیرد که گوشت هنوز درحالت لرز اولیه خود می باشد دراین حالت به این باید دمای گوشت به 10 درجه سانتی گراد یا کمتر از این برسد ایجاد چنین شرایطی به این علت است تااز سفت شدن بافت ماهیچه ای گوشت که دراثرانقباض های آن صورت می گیرد وتا مدت نسبتا" زیادی پس از کشتار دام نیز ادامه دارد جلوگیری نماید.
خنک کردن سریع گوشت از یک طرف نیاز به هزینه های سرمایه گذاری زیادی دارد واز طرف دیگر هزینه های عملیاتی را افزایش میدهد بنابراین برای رسیدن به شرایط مطلوب خنک کردن گوشت می توان یا دمای هوارا کاهش داد ( تا حدی که روی سطح گوشت یخ نزند) ویا سرعت گردش هوا را افزایش داد (که این عامل منجربه بالا رفتن هزینه های عملیاتی خواهد شد.)ویا توسط هردوعامل بصورت همزمان.ضمنا" می توان ازاطاق ها سرد موجود درسردخانه بصورت کاهش دمای عملیاتی آنها (برای گوشت گاو 5- الی 6- درجه سانتی گراد برای خنک کردن گرمای طبیعی گوشت استفاده کرد.
خنک کردن سریع واولیه گوشت را می توان دراطاقهای کوچک سردخانه ویا در تونل سردانجام داداین عمل دراطاقهای سرد و دردو یا سه مرحله می باشد.
درخلال اولین مرحله باید دمای اطاق را درحدود صفر درجه سانتی گراد نگاه داشت ضمن اینکه اگر جریان هوا نیز زیاداست دقت ومواظبت نمود تا سطح لاشه یخ نزند . برای لاشه های بزرگ بعد از گذشت 10 الی 12 ساعت . شدت گردش هوای اطاق یا نبارسرد را کاهش داده ودرخلال 6 تا 10 ساعت بعدی دما ورطویت را ثابت نگاه داشت واین دومین مرحله است . بعداز این مرحله لاشه ها را به اطاقهای نگهداری سردخانه انتقال داده تا دمای آنها ثابت بماند واین سومین مرحله خنک کردن لاشه هاست اطاقهای کوچک سردخانه که برای خنک کردن گوشت بکار می رود.
باید بنحوی طرح ریزی شده باشد که تکافوی دوساعت کا معمولی کشتارگاه را بدهد ظرفیت تکمیل شدن آن برابر با دو ساعت کشتار باشد. باید رفت شود که لاشه های تازه ونم دار در پشت لاشه هایی که مجددا" وارداطاق شده وخنک شده اند قرار گیرند بطوری که هوای سردابتدابه لاشه های قبلی برخورد کرده وسپس به لاشه های گرم ونم دار این نحوه عمل بدین منظوراست که ازانقباض سطوح لاشه ها جلوگیری شود.
تونل های سرد نیزبرای خنک کردن گوشت مجددا" تحت دو فرآیند قرار می گیرد که از شرایط مشابه اطاق سرداست: درهرصورت دما می تواند دریک مدت کوتاه حتی الامکان کمتر از 5- درجه سانتی گراد برسددرچنین شرایط ودرمدت 4 ساعت دمای لاشه های گاو بطور متوسط به حدود 15 درجه سانتی گراد بالای صفر ولاشه های گوسفند از مدت 5/2 ساعت به همین دما میرسند در خلال دومین مرحله دمای سطحی لاشه ها باید به 4 الی 5 درجه سانتی گراد برسند بطور متوسط دمای 4 درجه سانتی گرادبالای صفر یک دمای مناسبی بوده وسپس باید لاشه ها رابه مدت 15 الی 16 ساعت دریک اطاق سرد ثانوی وبطورثابت نگهداری نمود. این طریق خنک کردن اغلب درمورد کشتار گاههای با ظرفیت بالا بکار می رود که در مورد خنک کردن گوشت گاو وگوسفند پیشنهاد می شود ازاین روش استفاده گردد .Chilled Storage (خنک نگاه داشتن گوشت )نگهداری گوشت های خنک شده یک عمل موقتی است واغلب بعنوان یک کار ضربتی وحد واسط میان مرحله تولید تا مرحله عمل ویا به عبارتی دیگر لازمه نگهداری تولید تا مصرف گوشت می باشد
درخلال نگهداری اصطلاحا"رسیده شده¹وبعبارتی دیگر بیات می شود ( پیر شدن گوشت ) با ادامه نگهداری کم کم تردی گوشت نیز کم شده واز طرف دیگر مزه وطعم آیزیم های فعال تجریه کننده پروتین گوشت افزایش می یابد لذا مدت نگهداری گوشت بصورت خنک . محدود است بیات شدن گوشت با درجه حرارت مستقیم دارد .بدین ترتیب که با افزایش دما این عمل نیز تسریع می گردد.یعنی عمر نگهداری کوتاه می شود علیهذا وجهت مسائل بهداشتی وبهتر است دمای 4 درجه سانتی گراد بالای صفر دررطوبت نسبی 85 الی 95 درصد رعایت گردد درحین شرایطی گوشت گوسفند 4 روز وگاو دو هفته طول می کشد تاکاملا" بیات ورسیده شود.
لذا شرایط بالا برای نگهداری کوتاه مدت گوشت
1- RiPemeing
گوسفند وگاو ضرورت کامل داشته وباید حتما" رعایت گردد.
اگر نیاز است که گوشت برای مدت طولانی نیز نگهداری گردد باید دما را کاهش دادالبته باید دقت کرد که سطح لاشه یا گوشت یخ نزند . معمولا" صفر درجه سانتی گراد برای نگهداری طولانی نیز شرایط مطلوب ومناسبی است ولی شرایط نگهداری گوشت درحالت خنک وسرد محدود خواهد بود که به نوع گوشت بستگی دارد.
دمای حدود 4 درجه سانتی گراد بالای صفر معمولا" دمائی دست که دراغلب مغازه های قصابی برای نگهداری گوشت بکار می رود که قطعا" برای نگهداری طولانی ترگوشت مغازه های قصابی فاقد امکانات هستند.
رطوبت نسبی موردنیازنیز 80الی90درصد می باشد : زیرا درصدرطوبت فوق هم از جهت ازدست ندادن رطوبت بیشتر گوشت ( اُفت)وهم از جهت عدم رشد میکروب ها شرایط مناسبی است رطوبیت 80 درصد معمولا" برای لاشه ها وشقه ها ورطوبت 85 الی 90 درصد برای گوشت های خرد شده وقطات کوچک استقاده شود.
شرایط نگهداری احشاءشکمی وآلایش خوراکی ( دل وجگر وقلوه ) وسایر محتویات داخل شکم که قابل خوردن می باشد با گوشت تفاوت دارد دمای 1- درجه سانتی گراداز صفر درجه بهتراست ورطوبت نسبی نیز باید به حد اشباع 100 درصد برسد درچنین شرایط سطوح آلایش خوراکی از خطر لکه دار شدن درامان خواهد بود . غدد هایی که معمولا" برای مصارف درمانی مورد استفاده قرارمی گیرند مانند تیروئید، پاتکراس، لوزالمعده ، بیضه ها ونظایرآنها باید پس از خارج نمودن از شکم دام بلا فاصله منجمد گردند تا مواد موثر آنها حفظ شده وباقی بماند گردش وجریان هوادراطاقهایی که محصولات درآن قرار گرفته درهر ساعت باید 20الی 35برابرمیزان جریان هوادراطاق سردخالی باشدچنانچه یک اطاق برای نگهدرای آلایش خوراکی اختصاص یافته،صحیح تر این است که از جریان هوای طبیعی وبیشترین درصد رطوبت استفاده شود.
بهتراست لاشه هادریک ردیف برروی ریل آویزان بوده واز بهم چسبیدن آنهاجلوگیری شده بطوریکه جریان هوا بتواند به همه لاشه ها برخورد نماید.
درهنگامی که لاشه های جدید از کشتارگاه به داحل اطاقهای نگهدرای می رسد بهتراست این لاشه ها در اطراف لاشه هائی قبلی که سرد شده اند قرار گیرند وترجیحا" دریک محل متمرکز شوند
اقدامات تکمیلی از نگهداری گوشت:
1- تغیروجابجا کردن هوا
مخلوطی ازگاز وهوای محیط که با هوای معمولی ( بعنی 21 درصد اکسیژن ، 79 درصد نیتروژن ومقدار کمی از گازهای دیگر تفاوت دارد.
2- بسته بندی گوشت :
قرار دادن گوشت در نایلون – بعد هوای اطراف گوشت درداخل کیسه کامل" تحلیه شده بطوریکه بسته گوشت فاقد هرگونه هوا باشد .
3-استفاده ازتشعشع وپرتوهای رادیواکتیو برای محافظت قشرزنده لاشه های خنک شده
4- بکار برردن پرتوهای یون ساز
« انجامدگوشت Freezing »
منجمد کردن گوشت محدود به محموله هائی است که برای صادرات بوده ویا به منظور نگهداری در انباروعمل آوری های بعدی درآینده به آن نیاز باشد هنگامی که دوره گوشت ازمقداری که برای نگهداری گوشت های خنک شده بیان شد بیشتر می شود.باید آن رامنجمد کرد. دمای گوشت منجمد باید به نحوی باشد که مرکز آن (عمق گوشت )به 12- درجه سانتی گراد یا کمی کمتر برسد.
برای رسیدن به چنین شرایط باید گوشت قبلا از میان دمای که حداکثر تبلور را داشته عبور کرده باشد (از1-تا5-درجه سانتی گراد ).
سرعت انجماد گوشت فاکتور بسیار مهمی است زیراکیفت گوشت منجمد بستگی زیادی به اندازه (بزرگی وکوچکی ).
کریستال های یخ تشکیل را دارد.کمترین سرعت انجماد بیشترین اندازه کریستال های یخ را تشکیل خواهد داد .
انجماد که به آهستگی صورت می گیرد موجب تجزیه محلول سلول ها وسپس یخ می بندد.در چنین حالتی شکل کریستال های یخ بزرگ خواهد شد.ولی بر عکس:چنانچه انجماد سریع وبا سرعت انجام گیرد.موجب می شود تا کریستال های یخ اندازه کوچک تر داشته واغلب در همان سلول های ماهیچه ای شکل گیرند.لذا سلول هاآب کمتری از دست داده واز تجزیه محلول آنها جلوگیری می شود.کاملا واضع است که تکنولوژی آینده تادر خواهد بود تا گوشت با همان کیفیت نزدیک به اولیه (با سرعت )منجمد وحفظ نموده وخصوصا در خلال خروج از انجماد ،گوشت آب کمتری از دست بدهد ورطوب طبیع آن حفظ شود.
سرعت انجماد بین 2تا5سانتی متر در ساعت مناسب است بنابراین انجماد آهسته هنگامی است که سرعت آن کمتر از یک سانتی متر در ساعت بوده وانجماد سریع در مواقعی است که بیشتراز 5سانتی متر در ساعت باشد .
چربی بعضی قسمت های لاشه باید گرفته شود زیرا اگر چربی از خشک شدن سطح گوشت جلوگیری میکند ولی از طرف دیگر از کاسته شدن دمای لاشه جلوگیری کرده موجب میشود تا در خلال انجماد و نگهداری به گوشت خسارت داده شود.
گوشت های که قطر نازک داشته وکم چربی بوده ودر کارتن های مقوایی نازک بسته بندی شده ویا به قطعات کوجک ترتقسیم میشوند.سریعترمنجمد می شوند.منجمد نمودن گوشت به شکل فوق چند مزیت دارد.
1-انجماد اینگونه گوشت ها30درصدیابیشتر کاهش مییابد .
2-ظرفیت انبار 100درصد افزایش می یابد.
3-عملیات حمل ونقل گوشت آسان متر میگردد.
4- برای بی استخوان کردن پس از آب شدن یخ مشکلات بهداشتی کمتری وجود دارد.
انجماد گوشت در اطاقهای وزان (که در آنها بادباشدت می وزد)انجماد می شود.دمای هوا در این اطاقهابین30-الی35-درجه سانتی گراد ودربعضی مواقع تا 40-درجه سانتی گرادمیرسد.
به سرعت هوا نیز با شدت کامل از2تا4متر بر ثانیه وحتی بیشتر تا حدود 6متر برثانیه گردش میکند.
اطراف نسبی بین 95درصد وحتی کمی بالا تر از این هم می رسد.در چنین شرایط لاشه هایی که نصف ویا 4قسمت شده باشند.در حدود 16 الی 20ساعت طول میکشد.تا منجمد شوند.
گوشت های قطعه بندی شده در کارتن های به اندازه54×34×16سانتی (طول-عرض-ارتفاع)قرار گرفته انددر مدت حدود 4ساعت ووسیته های کوچکتر در حدور یک ساعت پس از قرار گرفتن در اینگونه تونل ها منجمد می شود.
عمر نگهداری گوشت ومحصولات گوشتی(تعدادماه)
محصولات |
c°18- |
c°25- |
c°30- |
گوشت گاو |
12 |
18 |
24 |
گوشت بزرگ بسته بندی شده |
10 |
کمتراز12ماه |
کمتراز12 |
لاشه گوساله جوان (3ماه سن) |
9 |
12-10 |
12 |
لاشه گوسفند |
9 |
12 |
24 |
محتویات شکم |
4 |
|
|
شرایط نگهداری گوشت منجمد:
1- کنترل دقیق دما، رطوبت نسبی وگردش هوا دراطاقهای نگهداری گوشت
2- نگهداری گوشتها دراین اطاقها بایدازنظر دما کاملا" یکسان باشد واز بالاوپائین رفتن دما شدیدا جلوگیری کرد
3- دمای معمولی نگهداری گوشت دراین اطاقها از18- درجه سانتی گراد تا25- درجه سانتی گراد باید باشد درچنین شرایطی گوشت را می توان تا یکسال حفظ کرد .
4- میزان رطوبت نسبی که گوشت آب خود را از دست ندهد بطور متوسط بین 95 الی 98 درصد باید باشد.
عمر مفید نگهدای گوشت:) psL )
مدت عملی ومفید نگهداری زمانی است که گوشت بصورت منجمد نگهداری شده در هنگام نگهداری هر قسمت که فاسد شده برروی سایر قسمتها اثر نگذارد ولذا گوشت حصوصیات طبیعی خود را حفظ کرده وبتوان برای عمل آوری بعدی ویا مصارف انسانی آنرا به مصرف رساند.
گراد نگهداری شده ودر اسرع وقت به مصرف برسند
2- چگونگی خنک نمودن گوشت:
برای جلوگیری و کاهش فرایند فساد پذیری گوشت و جلوگیری از رشد میکروبها باید لاشه ها را پس از کشتار و انجام مراحل پوست کنی بلافاصله خنک نموده و آن را تا هنگامی که برای مراحل مصرف آماده می شود نگهداری نمود.
خنک نمودن گوشت یک عمل اساسی است و باید بوسیله سرما دمای گوشت را سریعاً کاهش داده و این عمل باید در یک اطاق سرد که دارای جریان هوا شدید و در حال گردش می باشد صورت پذیرد. سرد نمودن سریع سطح گوشت نه تنها موجب جلوگیری از فعالیت میکروبهای سطحی گوشت می شود بلکه کاهش دما باعث می شود تا گوشت وزن کمتری از دست داده و ضمناً بعلت عدم ترکیب هموگلوبین گوشت با اکسیژن هوا، گوشت رنگ طبیعی خود را بهتر حفظ کند . برای خنک کردن اولیه گوشت سیستم های مختلفی به کار گرفته می شود که در کشتارگاه ضنعتی بابل از روش جریان هوای خنک استفاده می شود اطاقهایی در نظر گرفته شده است که هوا با سرعت و بخوبی در آن گردش داشته، رطوبت نسبی بالایی داشته و قدرت سرد کنندگی آن زیاد می باشد دمای هوا در این اطاقها در حدود صفر درجه سانتی گراد می باشد سرعت گردش هوا بطور متوسط از 25% تا 3 متر بر ثانیه است. که برای رعایت شرایط اقتصادی از 75% تا 5/1متر در ثانیه استفاده شده است. چرا که کردن سرعت گردش هوا باعث افزایش فشار بر پروانه ها (فن ها) می شود که مصرف را افزایش می دهد در نتیجه هزینه ها را بیشتر
می کند و علاوه بر آن موجب از دست دادن وزن بیشتر گوشت می گردد. رطوبت نسبی پیش بینی شده در سردخانه بیش از 90 الی 95 درصد است.
خنک کردن اولیه هنگامی کامل است که گرم ترین نقطه لاشه به 7 درجه سانتی گراد بالای صفر برسد. (برای محتویات داخلی شکم و دل و جگر 3 درجه سانتی گراد) این دما می تواد در 6 الی 24 ساعت برای لاشه دامهای کوچک، حدود 48 ساعت برای لاشه دام های بزرگ ایجاد می شود (معیار اندازه گیری آن در محل ران عقب لاشه است)
رساندن دمای سطح لاشه به صفر درجه سانتی گراد در خلال 4 ساعت از جهت جلوگیری از رشد میکروب ها بسیار مهم است. خنک کردن گوشت گاو و گوسفند هنگامی باید صورت گیرد که گوشت هنوز در حالت لرز اولیه1 خود می باشد و در این حالت باید دمای گوشت به 10 درجه سانتی گراد ویا کمتر از این برسد ایجاد شرایط بالا به این علت است تا از سفت شدن بافت ماهیچه ای گوشت که دراثر انقباض های آن صورت می گیرد و تا مدت نسبتاً زیادی پس از کشتار دام ادامه دارد جلوگیری نماید.
مهندس رضا محمودی متخصص طراحی و ساخت کشتارگاه صنعتی
۰۹۱۲۶۳۴۲۴۷۰